انتخاب کابل مناسب برای کنتور برق
آنچه در این مقاله میخوانید

انتخاب کابل مناسب برای کنتور برق

کنتور وسیله‌ای است که مقدار انرژی الکتریکی مصرف‌شده را اندازه‌گیری می‌کند. مهم‌ترین عوامل در تعیین کابل مناسب برای کنتور برق عبارتند از :

کابل مناسب برای کنتور برق

• تک‌فاز یا سه‌فاز بودن مصرف‌کننده

• ولتاژ

• حداکثر جریان عبوری (آمپر مصرفی)

• فاصله خط توزیع تا محل انشعاب

در این مقاله  میخواهیم انتخاب درست یک کابل مناسب برای کنتور برق را بررسی کنیم و صرفا به بررسی مصرف‌کننده‌های تک‌فاز می‌پردازیم. ولتاژ در مدار ثانویه ترانسفورماتورهای توزیع در ایران تقریبا 230 ولت (به صورت تک‌فاز) است که با در نظر گرفتن افت ولتاژ، برقی که به مصرف‌کننده می‌رسد، تقریبا در حدود 220 ولت خواهد شد. بر خلاف ولتاژ که برای مصرف‌کننده‌های تک‌فاز، تقریبا ثابت است، از نظر جریان عبوری از کنتور، تفاوت زیادی بین مصرف‌کننده‌ها وجود دارد.

جریان استاندارد برای انشعاب تک‌فاز، 25 آمپر است، ولی در روستاها از انشعاب تک‌فاز 15 آمپر هم استفاده می‌شود. در حال حاضر به دلیل استفاده از تجهیزات پرمصرف، تعداد انشعاب‌های تک‌فاز 32 آمپر نیز رو به گسترش است.

پارامتر تأ‌ثیرگذار بعدی در انتخاب سیم مناسب برای کنتور، حداکثر فاصله مجاز است که در جدول زیر برحسب واحد متر برای اشتراک‌های 15، 25 و 32 آمپر تک‌فاز و برای سه سطح مقطع مختلف از کابل‌های مسی دو رشته‌ای بیان شده است. برای کابل‌های آلومینومی باید سطح مقطع کابل مسی را در 6/1 ضرب کرد. در شرایط جریان یکسان، هرچه سطح مقطع کابل بیشتر باشد می‌تواند فواصل بیشتری را پوشش دهد.

آمپر مقطع 6mm2 10mm2 16mm2
15A 108m 180m 288m
25A 65m 108m 173m
32A 50m 84m 135m

انتخاب کابل برای موتور

بیشترین حجم مصرف برق در صنعت مربوط به الکتروموتورهای سه‌فاز است که توسط کابل سه‌فاز تغذیه می‌شوند. انتخاب کابل با سطح مقطع مناسب برای الکتروموتورها را می‌توان از دو دیدگاه ظرفیت آمپری و افت ولتاژ مجاز بررسی کرد. جریان نامی یک موتور سه فاز از رابطه‌ی زیر محاسبه می‌شود:

I=P/√3VKη

که در این رابطه P توان موتور بر حسب وات، V ولتاژ خط بر حسب ولت، K ضریب قدرت، η راندمان موتور و I جریان نامی است. به عنوان مثال برای یک موتور سه‌فاز با توان 10 کیلو وات، ضریب قدرت 86/0، راندمان 95/0 و و لتاژ خط 400 ولت، جریان نامی با توجه به رابطه فوق، 18 آمپر می‌شود. با استفاده از جدول تعیین جریان مجاز کابل‌های برق با توجه به شرایط محیط، می‌توان سطح مقطع مناسب کابل موتور را تعیین کرد که در مورد مثال بالا این مقدار 5/1 میلی‌متر مربع می‌شود.

از دیدگاه افت ولتاژ، سطح مقطع کابل را می‌توان از رابطه زیر محاسبه کرد:

A=√3ILK/NV V

که در این رابطه A سطح مقطع کابل بر حسب میلی‌متر مربع، N ضریب هدایت هادی، L طول کابل، P توان بر حسب کیلووات و ΔV افت ولتاژ مجاز است. در مورد مثال فوق و با فرض افت ولتاژ دو درصد، طول 100 متر برای کابل ضریب هدایت 56 برای مس، سطح مقطع کابل برابر با 6 میلی‌متر مربع خواهد شد.

حداکثر دمای هادی 70 درجه سانتی گراد                                                                                                                                                                                                  عمق کابل در خاک 70 سانتی متر
سه کابل یک سیمه سه فاز کابل‌های 3 و 4 سیمه کابل‌های 2 سیمه کابل‌های 1 سیمه DC سطح مقطع mm²
در هوا در خاک در هوا در خاک در هوا در خاک در هوا در خاک در هوا در خاک
- - - - 18 27 21 30 26 37 1.5
- - - - 25 36 29 41 35 50 2.5
- - - - 34 46 38 53 46 65 4
- - - - 44 59 48 66 58 83 6
- - - - 50 77 66 88 80 110 10
86 110 100 120 80 100 90 115 105 145 16
120 140 135 155 105 130 120 150 140 190 25
145 170 170 185 130 155 150 180 175 235 35
180 200 205 220 160 185 - - 215 280 50
225 240 260 275 200 230 - - 270 350 70
280 295 320 325 245 275 - - 335 420 95
330 335 375 370 285 315 - - 390 480 120
380 380 430 420 320 355 - - 445 540 150
440 430 450 470 370 400 - - 510 620 185
530 490 590 540 435 465 - - 620 720 240
610 550 680 620 - - - - 710 820 300
740 650 820 710 - - - - 850 960 400
860 740 960 820 - - - - 1000 1110 500

جدول قطر کابل برق

پتانسیل حمل بار الکترکی توسط کابل‌ها با اندازه‌گیری قطر آنها سنجیده می‌شود. یکی از راه‌هایی که می‌توان قطر سیم و کابل برق را اندازه‌گیری کرد، استفاده از دستگاهی است که به همین منظور ساخته شده است.

دستگاه اندازه‌گیری قطر سیم و کابل، سوراخ‌های متعددی دارد که می‌توانید با قرار دادن سیم یا کابل مورد نظر روی آنها و پیدا کردن سوراخی مناسب با سیم و کابل خود، قطر را به دست آورید.

کولیس، دستگاه دیگری است که می‌توان از آن برای به دست آوردن قطر سیم و کابل کمک گرفت. کافیست کابل را داخل گیره‌های کولیس بگذارید و پس از کنار زدن گیره متحرک دستگاه، عدد نوشته شده را که در واقع همان قطر کابل است بخوانید. قطر سنج لیرزی هم برای به دست آوردن قطر کابل و سیم استفاده می‌شود.

 

جدول قطرهای رایج کابل های مسی و آلومینیومی در بازار

آلومینیوم (میلی تر) مس (میلی تر)
2/5 1/5
4 2/5
6 4
10 6
16 10
25 16
50 25
70 35
95 50
120 70
150 95
185 120
240 150
300 185
400 240
500 300

سوالات متداول انتخاب کابل مناسب کنتور برق

1- کابل مناسب برای کنتور برق تک فاز چیست؟

ولتاژ در مدار ثانویه ترانسفورماتورهای توزیع در ایران تقریبا 230 ولت (به صورت تک‌فاز) است که با در نظر گرفتن افت ولتاژ، برقی که به مصرف‌کننده می‌رسد، تقریبا در حدود 220 ولت خواهد شد. بر خلاف ولتاژ که برای مصرف‌کننده‌های تک‌فاز، تقریبا ثابت است، از نظر جریان عبوری از کنتور، تفاوت زیادی بین مصرف‌کننده‌ها وجود دارد. جریان استاندارد برای انشعاب تک‌فاز، 25 آمپر است، ولی در روستاها از انشعاب تک‌فاز 15 آمپر هم استفاده می‌شود.

2- سایز کابل برق ورودی ساختمان چیست؟

سایز استاندارد سیم های برق 0.25، 0.50، 0.75، 1، 1.5، 2.5، 4، 6، 10، 16، 25، 35، 50، 70، 95، 120، 150، 185، 240 و 300 می‌باشد.

دیدگاه‌ها
نام
ایمیل
نظر

محصولات زیتون

مقالات مرتبط