کابل جزو ابزاری است که استفاده‌های بسیار زیادی در صنایع مختلف از جمله بخش الکتریکی دارد. کابل از یک سری مواد رسانا تشکیل شده‌اند که معمولاً جنس مس یا آلومینیوم دارند. برای هدایت بهتر و بی خطر جریان الکتریسیته، این سیم‌ها توسط عایقی از پلاستیک یا پی‌وی‌سی پوشانده می‌شوند.
مانند سایر محصولات، کابل‌ها نیز انواع مختلفی دارند که رایج‌ترین آن‌ها کابل‌های گرد و کابل‌های تخت هستند. این دو نوع بیشتر در صنایع برق مورد استفاده قرار می‌گیرند و هر کدام دارای کاربردها، مزایا و معایب خاص خود هستند.
به همین علت، هیچ کدام جایگزین دیگری نشده‌اند و از هر دو در صنایع الکترونیک و برق‌کشی ساختمان استفاده می‌شود. در ادامه به بررسی هر کدام از این کابل‌ها می‌پردازیم.
![تفاوت‌های کابل‌های گرد و تخت]()
کابل گرد و کاربردهای آن
معمول‌ترین نوع کابل که احتمالاً بیشتر با آن مواجه می‌شوید، کابل‌های گرد هستند. همان‌طور که از نام آن‌ها پیداست، سطح مقطع این نوع کابل، دایره است و شکلی استوانه‌ای دارند. در برق‌کشی داخلی ساختمان اکثراً از کابل‌های گرد استفاده می‌شود.
این کابل‌ها از رشته‌های سیم مسی یا آلومینیومی تشکیل شده‌اند که به صورت دایره‌ای در کنار هم چیده می‌شوند. عایق اطراف آن‌ها نیز به شکل گرد است. البته کابل گرد خود دارای انواع مختلف، تک شاخه، چند شاخه، فشارقوی، فشار معمولی و ... است.
کابل‌های گرد استفاده‌های زیاد و متنوعی دارند. از این نوع کابل در سایزهای کوچک تا بزرگ در سیم‌کشی داخلی انواع لوازم برقی استفاده می‌شود.
همچنین برای سیم‌کشی داخلی ساختمان، تولید شارژر، بیشتر اوقات از این کابل بهره می‌برند. البته به علت قدمت بالایی که این کابل‌ها نسبت به نوع تخت دارند، استفاده از آن‌ها بیشتر بوده است.
کابل تخت و کاربردهای آن
کابل‌های تخت به صورت نواری تولید می‌شوند. از نظر شکل ظاهری کاملاً با کابل‌های گرد متفاوت‌اند. سطح مقطع این کابل‌ها معمولاً به صورت مستطیل است. با توجه به کاربردی که کابل دارد، در انواع یک تا چند شاخه تولید می‌شوند.
شاخه‌های موجود در کابل به صورت ردیفی در کنار هم قرار می‌گیرند. سپس لایه‌ای از عایق اطراف و بین این سیم‌های رسانا را می‌پوشاند. عایق کابل تخت نیز از نوع پلاستیک فشرده یا پی‌وی‌سی است.
![تفاوت‌های کابل‌های گرد و تخت]()
کابل‌های تخت ممکن است حاوی چندین کابل کوچک گرد باشند که عایق بندی آن‌ها به صورت تخت انجام گرفته است. کابل‌های تخت مدت زمان زیادی نیست که وارد بازار شده‌اند، اما در همین مدت کم نیز جایگزین مقدار زیادی کابل گرد شده‌اند.
این نوع کابل مقاومت بالاتری دارد و در برابر چالش‌های موجود، بهتر عمل می‌کند. حالت تخت این کابل باعث می‌شود تا آسیب کمتری نسبت به نوع گرد ببیند و دوام بیشتری در طول زمان داشته باشد.
تفاوت کابل گرد و کابل تخت از نظر کاربرد
همان‌طور که گفته شد، کابل‌های تخت قدمت کمتری نسبت به کابل‌های گرد دارند. کابل‌های تخت عملکرد بهتری دارند و ایمنی آن‌ها نیز بالاتر است. بیشترین استفاده از کابل‌های تخت در صنایع رباتیک، تجهیزات اتوماتیک صنعتی و پزشکی، شارژر دستگاه‌های مختلف و ... می‌باشد.
از طرفی کابل‌های گرد هنوز هم بازار خوبی دارند و در حوزه‌ی ماشین‌آلات و صنایع کاربرد زیادی دارند. اکثر کاربردهای این دو کابل، یکسان است و از هر دو می‌توان استفاده کرد، اما به علت مزایای بیشتر کابل تخت، به شدت این کابل در حال جایگزین شدن به جای کابل گرد است.
برای مشاهده انواع کابل برق می توانید به این لینک رجوع کنید.
تفاوت کابل گرد و کابل تخت از لحاظ ساختار
از نظر ساختاری، کابل‌های گرد و تخت تفاوت‌های اساسی با هم دارند. مهم‌ترین تفاوت این دو در نحوه‌ی تولید آن‌ها و قرار گرفتن رشته‌های فلز رسانا در کابل است.
![تفاوت‌های کابل‌های گرد و تخت از نظر ساختار]()
همان‌طور که گفته شد، در کابل‌های گرد، چینش سیم رسانا و عایق اطراف آن به صورت گرد و در کابل‌های تخت، چینش رسانا به صورت ردیفی است و عایق اطراف آن‌ها به گونه‌ای قرار گفته است که کابل شکل نواری یا مکعب مستطیل بگیرد.
ساختار کابل‌های تخت باعث مقاومت بیشتر آن‌ها در برابر ضربه و آسیب‌های محیطی شده است. در صورتی که کابل‌های گرد آسیب‌پذیری بالایی دارند.
تداخل الکترومغناطیسی در کابل‌های تخت خیلی کم پیش می‌آید، زیرا ساختار آن‌ها صاف و یک‌دست است. هر چند تضعیف جریان و نویز در هر دو کابل به وجود می‌آید، اما در کابل‌های تخت مقدار آن کمتر است.
از طرفی سطح مقطع بزرگ‌تر در کابل تخت سبب می‌شود تا حرارت ایجاد شده سریع‌تر به محیط اطراف انتقال یابد و گرمای بیش از حد به زوج سیم‌های به هم تابیده شده وارد نشود.
نتیجه‌گیری
کابل‌های مورد استفاده در صنایع برق و الکترونیک از نظر طراحی ظاهری به دو نوع کابل تخت و گرد تقسیم‌بندی می‌شوند. این دو کابل دارای تفاوت‌هایی هستند و هر کدام مزایا و معایبی دارند.
کابل‌های تخت به علت دفع بهتر گرما و آسیب‌پذیری کمتر، فضای اشغال شده‌ی کمتر و ... کارایی بهتری دارند. از طرفی جایگزین کردن اجزای دیگر در کابل‌های گرد راحت‌تر است و از نظر هزینه‌ای نیز مناسب‌ترند. از این رو فروش هر دو کابل در بازار رونق دارد.
خلاصه‌ی متن کابل گرد و تخت با سطح مقطع دایره و مستطیل در بازار وجود دارند. کابل‌های گرد قدیمی‌تر و کابل‌های تخت به روزتر و با قیمت بالاتر هستند.
نوع گرد در برق‌کشی ساختمان بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و کابل‌های تخت نیز برای ماشین‌آلات و کابل‌های شارژر و ... کاربرد بیشتری دارند. روی هم رفته از نظر کیفیت و عملکرد، کابل تخت بهتر عمل می‌کند.