سیم کشی ساختمان یکی از مهمترین مراحل در فرآیند ساخت و ساز است که به طراحی و نصب سیستمهای الکتریکی و تلفنی در ساختمانها میپردازد. در این مقاله، به بررسی چیستی سیم کشی ساختمان، انواع روشها و استانداردهای مرتبط با آن خواهیم پرداخت.
سیم کشی ساختمان چیست؟
درادامه مراحل سیم کشی ساختمان را با هم مروز خواهیم کرد.
بخش اول: چیستی سیم کشی ساختمان
به مجموعه کارهایی که از مهمترین مراحل در ساخت و ساز و برای اتصال برق ساختمان میباشد، مانند طراحی برق ساختمان، نو کردن سیمهای قدیمی برق، تعویض پریزهای برق، عبور سیمهای الکتریکی، ایجاد انشعاب و لوله گذاری برای هدایت جریان برق، نصب تابلو برق پلاستیکی ، جعبه تقسیم و جعبه فیوز، سیم کشی ساختمان (Electrical Wiring) گفته میشود.
از آنجایی که روش و طریقه برق کشی از اهمیت بالایی برخوردار است باید مراحل آن بطور صحیح، طبق آیینهای اجرایی و قوانین همچنین توسط یک برقکار با تجربه انجام گردد وگرنه مشکلات جبران ناپذیری مانند برق گرفتگی و مرگ افراد ساکن در ساختمان ممکن است رخ دهد.
بخش دوم: انواع روشهای سیم کشی ساختمان
۱. روش سیم کشی ساختمان سنتی: در این روش، سیمهای الکتریکی و تلفنی با استفاده از لولههای فلزی یا پلاستیکی به طور مستقیم در دیوارها و سقفها کشیده میشوند. این روش در ساختمانهای قدیمی و بدون نیاز به طراحی پیچیده مورد استفاده قرار میگیرد. با این حال، تغییرات در سیستم از نظر تعمیر و نگهداری دشوارتر خواهد بود.
۲. روش سیم کشی ساختمان مبتنی بر سیستم اسکلتی: در این روش، سیمها به صورت باز به وسیله لولههای فلزی یا پلاستیکی در دیوارها و سقفها کشیده میشوند. سیمها با استفاده از اتصالاتی به سیستم اسکلتی ساختمان متصل میشوند. این روش امکان تغییر و اصلاح سیمکشی را بهبود میبخشد و همچنین در زمان ساخت نیز سرعت بیشتری دارد.
انواع سیم کشی ساختمان
سیم کشی ساختمان بسته به نوع کاربرد ساختمان که اداری، مسکونی یا تجاری میباشد بستگی دارد و به دو صورت روکار و توکار صورت میگیرد. خوب است بدانید که سیم کشی ساختمان از مراحل اصلی و سرنوشت ساز در سازههای ساختمانی میباشد. در ادامه قصد داریم انواع سیمکشیهای ساختمان را باهم بررسی کنیم:
سیم کشی توکار ساختمان
یکی از معروف ترین سیمکشیها که امروز در ساخت و ساز ساختمانها مشاهده میشود سیم کشی توکار است. در این روش تمامی سیمها، کابلها و اتصالات درون دیوار از زیر گچ یا سیمان عبور کردهاند یا درون لولهها و مجراهای مخصوص قرار دارند. خوب است بدانید که در این روش سیم کشی زیبایی، نظم و ایمنی محیط حفظ میشود. حال میخواهیم درباره تعدادی از روشهای سیم کشی توکار اطلاعات بیشتری کسب کنیم:
سیم کشی توکار با جعبه تقسیم
یکی از روشهایی که امروزه به دلیل اهمیت تشخیص و عیب یابی کمرنگ شده است و به ندرت از آن استفاده میشود، سیم کشی به روش جعبه تقسیم است، که در آن سیمها و کابل ها از درون مجرای مخصوص یا قسمت بالای دیوار به صورت افقی عبور داده میشوند و همچنین باید جعبه تقسیم در فاصله 30 الی 40 سانتیمتری از نقاطی که مشخص شده نصب میگردد و پس از آن انشعابات درون آن قرار میگیرند.
سیم کشی توکار به روش جعبه فیوز
در این روش سیمکشی توکار یکی از تجهیزاتی که برای توزیع متوازن جریان الکتریکی مورد استفاده قرار میگیرد، جعبه فیوز میباشد. از آنجایی که قسمتهای مختلف ساختمان، به میزان متفاوتی از جریان الکتریکی نیاز دارند استفاده از جعبه فیوز در سیمکشی باعث میشود تا برق متناسب با هر قسمتی از ساختمان توزیع شود. همچنین در این روش سیمها در قدم اول از داخل جعبه فیوز عبور میکنند و سپس متناسب با نوع و مقدار مورد نیاز از جریان الکتریکی، نصب و پیاده سازی میشوند.
سیم کشی توکار از طریق کلید و پریز
خب حال به روش آخر سیم کشی توکار رسیدیم در این روش از قوطی کلید و پریز به جای جعبه تقسیم استفاده میشود. در این شیوه سیم کشی توکار فضایی اندازه و مناسب برای قرار گرفتن سیمها، کلید و پریز در نظر گرفته میشود و سپس محفظه مورد نظر در دیوار قرار گرفته و اجرا میشود. امروزه از این روش که جز پرکاربردترینها میباشد بیشتر از دو روش فوق استفاده میشود و به راحتی میتوان با باز کردن پیچ و مهره و بدون خرابی و آسیب به شکل ظاهری به سیم و کابلها دسترسی داشت.
بخش سوم: استانداردهای سیم کشی ساختمان
برای انجام سیم کشی ساختمان به طور موثر و ایمن، رعایت استانداردها و مقررات مربوطه ضروری است. در زیر به برخی از استانداردهای مهم در سیم کشی ساختمان اشاره خواهیم کرد:
۱. استاندارد NEC: NEC یا National Electrical Code استانداردی است که در ایالات متحده آمریکا برای نصب ایمن سیستمهای الکتریکی در ساختمانها استفاده میشود. این استاندارد شامل ضوابطی برای محافظت از سیمها در برابر برقگرما، تعیین ظرفیت سیمها براساس جریان، نصب سوکتها و سوئیچها و سایر موارد مربوط به سیم کشی است.
۲. استاندارد IEC: IEC یا International Electrotechnical Commission یک سازمان بینالمللی است که استانداردهای الکتریکی و الکترونیکی را تنظیم میکند. استانداردهای IEC بر روی جوانب مختلف سیم کشی ساختمان تأکید دارند، از جمله نصب و استفاده از سیمهای الکتریکی، سیستمهای ارتباطی و ایمنی الکتریکی.
۳. استاندارد BS 7671: BS 7671 یا Requirements for Electrical Installations (IET Wiring Regulations) استانداردی است که در بریتانیا برای سیم کشی ساختمان استفاده میشود. این استاندارد شامل ضوابطی برای نصب و نگهداری سیستمهای الکتریکی در ساختمانها، انتخاب سیمها، نصب سوئیچها و پریزها، اتصال به زمین و سایر جوانب مرتبط است.
۴. استاندارد CENELEC: CENELEC یا European Committee for Electrotechnical Standardization یک سازمان استانداردسازی اروپایی است که استانداردهای الکتریکی را تنظیم میکند. استانداردهای CENELEC مربوط به سیم کشی ساختمان شامل انتخاب و نصب سیمها، نصب تجهیزات الکتریکی و ایمنی الکتریکی است.
۵. استاندارد IEE: IEE یا Institution of Electrical Engineers استانداردی بریتانیایی است که به توصیف روشهای سیم کشی ساختمان و موارد مربوط به طراحی و نصب سیستمهای الکتریکی میپردازد. این استاندارد شامل ضوابطی برای استفاده از سیمهای الکتریکی، حفاظت از سیستم و ایمنی الکتریکی است.
درسیم کشی ساختمان، رعایت استانداردهای ملزم باعث ایجاد یک سیستم الکتریکی ایمن و کارآمد میشود. استفاده از استانداردهای ملی مانند NEC در ایالات متحده، BS 7671 در بریتانیا و استانداردهای بینالمللی مانند IEC و CENELEC به تأمین ایمنی و قابلیت اطمینان سیستم کمک میکند.
این استانداردها شامل مواردی مانند انتخاب و نصب سیمهای الکتریکی، محافظت در برابر برقگرما، نصب سوئیچها و پریزها، اتصال به زمین و ایجاد سیستمهای ارتباطی است. هر استاندارد ممکن است در مناطق جغرافیایی مختلف تفاوتهایی داشته باشد، بنابراین در هر کشور باید به استانداردهای محلی مراجعه شود.
سیم و کابل زیتون یکی از بزرگترین مجموعه های فعال در زمینه فروش سیم و کابل برق با کیفیت و قیمت مناسب می باشد که از سال 1375 فعالیت خود را با هدف تهیه و توزیع اقلام با کیفیت و برترِ این صنعت، آغاز نمود که همین امر باعث محبوبیت این فروشگاه در بین انبوه عرضه کنندگان شده است.