پس از ساخت یک ساختمان، اصلی‌ترین و مهم‌ترین بخش، سیم‌کشی است. این کار جهت رساندن جریان الکتریسیته از منبع اصلی به وسایل روشنایی و دیگر لوازم الکترونیکی انجام می‌گیرد. در جریان سیم‌کشی، برق شهری به تمام پریزهای برق وصل می‌شود.
اصولا دو نوع سیم‌کشی رایج داریم که بنا به خواست مالکان منازل مسکونی و اداره‌ها، یک مورد انتخاب و سپس انجام می‌شود. این دو نوع سیم‌کشی عبارتند از: سیم‌کشی روکار و توکار. در این مطلب ضمن آشنایی با این دو روش سیم‌کشی، سیم‌کشی با جعبه تقسیم و جعبه فیوز را هم توضیح خواهیم داد.
![سیم کشی برق یک ساختمان]()
سیم‌کشی روکار
در سیم‌کشی روکار، به جای آنکه عمل رساندن جریان برق به پریزها و کلیدها، در داخل دیوار صورت بگیرد، از روی دیوار این کار را انجام می‌دهند. این کار معایب و مزایای خاص خود را دارد. یکی از مزایای این کار، عیب‌یابی سریع در صورت بروز یک نقص فنی است.
همچنین با وجود اینکه سیم‌ها از داخل داکت‌ها عبور خواهند کرد و به چشم نخواهند آمد، اشغال فضایی از خانه، کمی مشکل آفرین خواهد بود. استفاده از داکت، باعث می‌شود سیم‌ها در برابر رطوبت و ضربات فیزیکی در امان بمانند و البته نکته‌ی مهم در استفاده از داکت‌ها این است که باعث می‌شوند خطر برق‌گرفتگی ساکنین خانه به حداقل برسد. در کل سیم‌کشی روکار به هیچ وجه نسبت به سیم‌کشی توکار چیزی کم ندارد و فقط بحث سلیقه، تفاوت‌ها را رقم خواهد زد.
سیم‌کشی توکار
برخلاف سیم‌کشی روکار، در روش توکار سیم‌ها برای انتقال جریان الکتریکی از داخل دیوارها عبور می‌کنند و در حالت عادی اصلا قابل مشاهده نیستند. البته برخلاف گذشته که سیم‌ها به همین شکل از داخل دیوارها عبور می‌کردند، در روش جدید از داکت (لوله‌های پلاستیکی) استفاده می‌کنند تا سیم در گذر زمان درگیر رطوبت و سایر عارضه‌ها نشود.
البته از لحاظ زیبایی‌شناسی، استفاده از سیم‌کشی توکار بهتر از سیم‌کشی روکار است زیرا نیازی نیست سیم‌ها در معرض دید قرار بگیرند، اما اشکال بزرگی که دارد این است که هرگاه سیم‌کشی ساختمان دچار نقص فنی شد، باید دیوارها شکافته شوند و آنجا عیب‌یابی انجام شود که کاری بسیار پر هزینه و وقت‌گیر است. البته این مشکلی که گفته شد، مربوط به استفاده از جعبه تقسیم است که به آن اشاره خواهیم کرد.
سیم‌کشی با استفاده از جعبه تقسیم
در ادامه‌ی مبحث سیم‌کشی توکار، به یکی از روش‌های این نوع برق‌رسانی رسیدیم. البته با توجه به اشکال بزرگی که دارد، کم کم از سیستم کاری مهندسان خارج شده است.
این اشکال بزرگ این است که گاهی اگر در سیستم سیم‌کشی یک خانه، ایراد، نقص یا عیبی پیش بیاید، باید بخشی از دیوار خانه و یا اداره فرو بریزد که واقعا دردناک است! قطعا هیچکس چنین چیزی را نمی‌خواهد.
اسم آن را سیم‌کشی با جعبه تقسیم گذاشته‌اند چون در ساختمان‌های قدیمی، معمولا سیم‌ها را طوری در داخل دیوار قرار می‌دادند که کمی با پریز و کلید برق فاصله داشته باشد و سیم‌ها در حالتی افقی قرار گرفته باشند.
معمولا هم انشعاب‌گیری از جعبه تقسیم، از طریق این سیم‌ها صورت می‌گرفت. اغراق نیست اگر بگوییم واقعا پیدا کردن خانه‌ای جدید که با این سیستم، سیم‌کشی شده باشد، کار بسیار دشواری است. پس چه باید کرد؟ آیا تنها روش درست، استفاده از سیم‌کشی روکار است؟ قطعا خیر.
در چنین شرایطی، استاندارد بین‌المللی جهانی، استفاده از جعبه فیوز را پیشنهاد داده است که در اکثر خانه‌های تازه ساخت و ادارات مدرن، از این روش استفاده شده است.
بیشتر بخوانید: کابل nyy چیست؟
![سیم کشی برق با جعبه تقسیم]()
سیم‌کشی با جعبه فیوز
فیوز، نقش اصلی را در سیم‌کشی ساختمان دارد و خانه‌ی تمام سیم‌هایی است که در سرتاسر خانه مورد استفاده قرار گرفته است. ابتدا در داخل دیوارها، سیم از داخل داکت‌ها به ترتیب عبور می‌کند و سپس نوک تمامی سیم‌ها، به جعبه فیوزی می‌رسد که معمولا در جایی قابل دسترس از منازل قرار می‌گیرد.
در واقع برق شهری با ورود به جعبه فیوز، به صورت یک به یک از طریق سیم‌کشی به تمام پریزها و کلیدها می‌رسد و سبب کار کردن لوازم الکترونیکی و روشنایی می‌شود.
در این روش، اگر مشکلی پیش بیاید، خیلی راحت می‌توان با صدا زدن متخصص، مشکل را حل کرد. امروزه در بسیاری از ساختمان‌های خارجی و ایرانی، از جعبه فیوز استفاده می‌کنند، زیرا هم عیب‌یابی آن راحت است و هم از لحاظ زیبایی، شکل ظاهری ساختمان و دیوارها را خراب نمی‌کند.
مزایای سیم‌کشی توکار
• امن‌ترین سیستم سیم‌کشی خانه است؛
• از نظر زیبایی‌شنایی، حرف اول را می‌زند؛
• خطر آتش‌سوزی یا صدمات فیزیکی وجود ندارد؛
• خطر شوک ناشی از عوامل محیطی وجود ندارد؛
• سیم‌کشی از رطوبت و دود در امان می‌ماند؛
• از لحاظ اطمینان و اعتبار، بهترین روش سیم‌کشی است.
البته این نوع سیم‌کشی، معایبی هم دارد. این معایب عبارتند از:
• در مقایسه با سایر روش‌ها بسیار گران‌تر است؛
• گاهی پیدا کردن نقص دشوار می‌شود؛
![انواع روش های سیم کشی برق یک ساختمان]()
• امکان تغییر مکان دادن کلیدها بسیار دشوار است و نیاز دارد تا دیوارها فرو بریزند؛
• اگر پس از ساخت ساختمان و سیم‌کشی قصد تغییرات داشته باشیم، این نوع سیم‌کشی مشکل ایجاد خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: چاه ارت چیست؟
نکاتی که باید در سیم‌کشی ساختمان مورد توجه قرار گیرند:
استفاده از یک داکت مرغوب و مناسب، می‌تواند یک شروع خوب باشد. قطعا و حتما از کدگذاری‌های رنگی که برای هر نوع سیم تعریف شده، پیروی کنید. این کار باعث می‌شود در صورت بروز نقص احتمالی، راحت‌تر بتوان آن مشکل را رفع کرد. برای مثال رنگ سیم مخصوص تلفن، اینترنت و سایر تجهیزات الکترونیکی را رعایت کنید.
هنگام سیم‌کشی برق ساختمان، نسبت به قطر و ضخامت دیوار، اطمینان حاصل کنید. اگر داکتی موقع نصب شکسته شود، باید در اولین فرصت نسبت به تعویض آن، اقدام کنید. برای آنکه مطمئن شوید سیم‌ها در داخل داکت پیچ نخواهند خورد یا نخواهند شکست، از گیره استفاده کنید.
نتیجه‌گیری نهایی
گرچه این شما هستید که باید حرف پایانی را بزنید اما مشورت با مهندسان ساختمان، قطعا باید در اولویت قرار بگیرد. با این وجود وضعیت مکانی ساختمان، امکانات در دسترس و احتمال در نظر گرفتن آینده، در کنار اهمیت دادن به زیبایی، می‌تواند بر تصمیم ما اثر بگذارد.
در کل اگر هنوز مردد هستید و نمی‌دانید کدام روش برای خانه‌ی جدیدتان مناسب است، از کسانی که تجربه‌ی این کار را داشته‌اند بپرسید.
به یاد داشته باشید هیچ خوب و یا بدی در این مقایسه وجود ندارد و این نظر نهایی ما بر اساس سلیقه خواهد بود که باعث انتخاب یک مورد می‌شود. اگر مسائل مالی قرار است در تصمیم شما نقش پررنگی داشته باشد، توصیه می‌کنیم از روش روکار استفاده کنید.