نحوه عیب یابی کابل برق و مراحل آن

صنایع تولید و توزیع کابل برق، صنایع پر هزینه ای هستند؛ لذا در نگهداری از این کابل ها باید نهایت دقت را اعمال نمود. امروزه، اهمیت و کاربرد کابل های برق به قدری افزایش یافته که دستگاه ها و روش های مختلفی برای عیب یابی این محصولات به بازار عرضه شده اند.

متأسفانه عیبها و مشکلاتی که برای  انواع کابل های برق رخ میدهند از تنوع زیادی برخوردار هستند. به گونه ای که بسیاری از مهندیسین قهار و کارشناسان ماهر نیز گاها قادر به کشف این عیوب نخواهند بود.

بنابراین، چنانچه تا به حال عیوب مربوط به کابل های برق را صرفا محدود به ضربه، خمیدگی و یا پیچ خوردگی میدانستید، لازم است این مقاله را تا به آخر مطالعه کنید و با دیگر عیوب احتمالی که کابل های برق را مورد تهدید قرار میدهند، آشنا شوید.

همچنین، روشهای مواجهه با این عیوب نیز به شما آموزش داده خواهد شد.

پیشگیری از خطر

همه به خوبی از این امر آگاهیم که پیشگیری همیشه بهتر از درمان بوده، هست و خواهد بود. لذا، به منظور پیشگیری از بروز خطرهای احتمالی برای کابل های برق لازم است در ابتدای کار تمهیداتی اندیشیده شود.

به طور مثال، اگر پروژه ی ساخت و پرداخت یک ساختمان بر عهده ی شماست، لازم است که از نصاب های خود درخواست کنید تا هنگام نصب کابل های برق نهایت دقت را به عمل آورند.

در واقع، آنها باید کابل ها را در مکان هایی نصب کنند که در صورت عبور و فعالیت دیگر کارگران ساختمانی، آسیبی به آنها وارد نشود.

هرچند این عملیات مخارج خاص خود را در بر خواهند داشت؛ اما دست کم در مقایسه با تعویض کامل کابلهای برق ساختمان در آینده – در صورت بروز عیوب برطرف نشدنی- بسیار ارزانتر میباشد.

لزوم عیب یابی کابل های برق

از آنجا که بروز هرگونه مشکلی برای کابل های برق ساختمان ها و یا فضاهای شهری هزینه های گزافی را به بار خواهند آورد، در حال حاضر تکنیک های متعددی برای عیب یابی کابل های برق ارائه شده اند.

به لطف این تکنیک ها که هر روز بر تنوع و کارایی آنها افزوده میشود، می توان ضمن کسب اطمینان از نصب صحیح و امن کابل ها، به سرعت مختصاتی را که دچار مشکل شده اند شناسایی نمود.

به طور کلی به سه منظور، کابل های برق را عیب یابی می کنند:

1. بررسی تطابق کابل

2. بررسی کیفیت کابل

3. بررسی کارایی کابل

خوشبختانه، اکثر اوقات شما میتوانید پیش از وقوع خسارات جبران ناپذیر، از عیوب کابل های برق آگاه شوید. به طور مثال، یکی از آسانترین راهها برای پیشگیری از این مشکلات این است که یک بررسی اجمالی و چشمی از تمام کابل های ساختمان به عمل آورید.

در این مرحله، باید موارد ذیل را مورد بررسی اجمالی قرار دهید:

• فرسایش مس

• ترک عایقها

• کابلهای نم کشیده

چالش عیب یابی کابل های برق

هرچند در حال حاضر، به لطف تکنیک های دنیای فناوری، برطرف کردن عیوب کابل های برق کار چندان دشواری نیست؛ اما این عملیات، برای فعالین حوزه ی توزیع برق، همواره ماهیتی چالش برانگیز داشته است.

لذا، لازم است که از کارشناسان حرفه ای و متخصصی دعوت به همکاری شود که با تبحر بالا، در کمترین زمان ممکن مشکلات به وجود آمده را شناسایی و حل کنند.

فرایند عیب یابی کابل های برق

چنانچه در توزیع برق، از کابل های کم ولتاژ -600 ولت یا کمتر- استفاده میکنید لازم است در ابتدا، مراحل ارزیابی و عیب یابی زیر را پشت سر بگذارید:

• اطلاعات مربوط به کابل ها را با طرح ها و مشخصات محل نصب مقایسه نمایید. به مواردی چون سایز کابلها، تعداد نصبها، مسیریابی، و عایق بندی ها توجه نموده و همه ی این موارد را با جزئیات روی کاغذ بنویسید.

• برای بررسی هرگونه آسیب وارد شده به مصالح، کابلها را خوب جستجو کنید تا بخشهای بدون پوشش آن را پیدا کنید.

به روکش و عایق بخشهای بدون پوشش کابل خوب دقت کنید. دقت کنید که نقاط اتصال، دقیقا با نقاط اتصال موجود در نقشه ی نصب کابلها مطابقت داشته باشند.

• در زمان بررسی کابلها و سیمهای کم ولتاژ، شرایط کابل های بیرون زده را به خوبی بررسی نمایید.

• با توجه به رساناهای زمینی و مجاور، تست مقاومت عایق را برای هر رسانا انجام دهید. این تست باید 1 دقیقه به طول بیانجامد. در جریان این تست باید در انتخاب ولتاژ مورد استفاده، طبق اطلاعات شرکت تولیدکننده عمل نمایید.

• اگر تولیدکننده اطلاعات لازم را در اختیار شما-مشتری نگذاشته باشد، می‎توانید برای کابلی ولتاژ 300 از جریان 500 ولت و برای کابلهای 600 ولت از جریان 1000 ولت استفاده کنید. همچنین مقادیر مقاومت عایق ها نیز باید مطابق با داده های موجود در بروشور تولیدکننده باشد.

البته در صورت فقدان چنین دادههایی، باید مطمئن شوید که این مقادیر به هیچ عنوان زیر 100مگا اُهم نباشند. شما میتوانید همچنین تست پیوستگی را انجام دهید تا مطمئن شوید که کابل برق شما از فازبندی و اتصالات مناسبی برخوردار هست یا خیر.

• و در آخر، باید با استفاده از یک اهم متر مقاومت پایین، مقاومت رساناهای مجاور را بررسی نمایید. یادتان نرود که مقاومت هر رسانا باید به صورت مجزا تست شود. البته، لازم است که اختلاف مقاومت مابین رساناهای مجاور نیز تست شود.

انواع تستهای پیشنهادی برای عیب یابی کابل های برق

1. تست پرسولفات (برای کابلهای مسی)

2. تست تابکاری (برای کابلهای مسی)

3. تست کششی (برای کابلهای آلومینیومی)

4. تست روکشی (برای کابلهای آلومینیومی)

5. تست مقاومت رسانا (برای همه نوع کابل)

6. تست ضخامت عایق (برای همه نوع کابل)

7. سنجش قطر کلی (برای همه نوع کابل)

تستهای مرتبط با تست عیوب کابل برق

در این قسمت شما را با چند تست آشنا میکنیم که ضمن عیب یابی کابل های برق قابل انجام میباشند. این تست ها عبارتند از:

• تست پیوستگی

• تست عایق

• تست مرحله ای

• تست مقاومت زمین

• تست ولتاژ بالا

مزایای عیب یابی کابل برق

آ. ارزان بودن فرایند پیشگیری در مقایسه با فرایند مرمت

ب. به دلیل محدودیت بازه زمانی گارانتی مصالح برقی، انجام این تستها روشی اقتصادی به شمار می آید.

ج. با عیبیابی دورهای میتوان خود را برای بروز مشکلات احتمالی در آینده آماده تر ساخت.

اقدامات امنیتی پیش از تست عیوب کابل برق

به ندرت پیش آمده است که حتی افرادی که قصد خودکشی داشتهاند، برق گرفتگی را به عنوان آخرین تجربه ی زندگی خود انتخاب کرده باشند .

پس اگر جان شیرینتان را دوست دارید و دلتان نمی خواهد که حتی از یک قدمی خطر برق گرفتگی رد شوید، بهتر است جانب احتیاط را رعایت کنید. یعنی به هیچ عنوان در صورت بروز مشکلی برای کابلها، فکر نکنید که جریان برق خود به خود قطع خواهد شد.

در چنین شرایطی اولین کاری که باید انجام دهید این است که مطمئن شوید جریان برق مربوط به سیم ها یا کابل های مورد نظر شما به کلی قطع است.

پس از اینکه از این نظر خیال خود را آسوده ساختید؛ میتوانید از یک جریان سنج استفاده کرده و آن را روی بخش های مختلف کابل قرار دهید تا ببینید کابل ها گرم هستند یا خیر. این ابزارها در سایزهای مختلف در بازار به فروش میرسند.

برای مصارف خانگی میتوانید از اندازههای کوچک، و در صورتیکه به طور حرفهای با کابل های برق سروکار دارید، از سایزهای بزرگ آن استفاده کنید.