آب فراوانترین مادهی مرکب شناخته شده است که بیش از 70 درصد از سطح زمین را تشکیل میدهد. از این مقدار تنها 8 درصد منابع قابل شرب بوده و عمدتا برای دستیابی به آن نیاز به حفر چاهها خواهد بود. امروزه اختراع الکتروپمپها کمک شایانی به استخراج منابع آبی از اعماق زمین نمودهاست.
این الکتروپمپها با استفاده از کابلهای ویژهای تغذیه میشوند که اتصالات آنها به یکدیگر باید کاملا عایق و مقاوم باشد. اتصال کابلهای برق به یکدیگر با روشهای مختلفی انجام میشود که مجموعهی آنها را مفصل بندی میگویند.
مفصل زنی کابل برق فشار قوی کاربردهای عمدهای دارد که مهمترین آنها، برای تغذیهی الکتروپمپها است. کیفیت مفصلبندی کابلهای شناور در آب مسئلهای است که مستقیما در عمر و عملکرد الکتروپمپها تاثیرگذار خواهد بود.
خرید انواع کابل برق و کابل قدرت از فروشگاه زیتون کابل
انواع مفصل برق
برای اتصال کابل برق فشار قوی به یکدیگر از مفصلهای مختلفی استفاده میشود که هریک از آنها دارای ویژگیها و مزایای خاصی هستند. انواع مفصل برق شامل:
مفصل حرارتی
مفصل حرارتی یکی از انواع مفصل کابل فشار قوی است که برای اتصال دو کابل تک کور یا سه کور مورد استفاده قرار میگیرد. روکش این کابل از جنس پلی اتیلن است که پس از اعمال حرارت روی کابل جمع خواهد شد.
مفصل سرد یا کلد
مفصل سرد نیز مدل دیگر مفصل اتصالات کابل برق است که بدنه آنها از جنس سیلیکون ساخته شده و برای متصل کردن کابلهای تک کور و سه کور با عایق XLPE یا EPR و هادی مسی و یا آلومینیومی کاربرد دارد. این نوع مفصل بندی کابل بدون نیاز به اعمال حرارات نصب میشود و از مقاومت بالایی در برابر مواد شیمیایی، حلالها، رطوبت و حرارت برخوردار است. کابل سرد به علت استفاده از قطعات سیلیکونی گسترشیافته، برای طیف گستردهای از سایزهای کابل قابل استفاده است.
مفصل رزینی
مفصل رزینی به عنوان ایمنترین مفصل کابل فشار قوی شناخته میشود که برای استفاده در مناطق دارای رطوبت و مواد شیمیایی گزینه بسیار مناسبی است. مفصل رزینی از یک قالب پلاستیکی دو تکه و مقداری مادهی رزین ریختگی ساخته میشود و برای ولتاژهای پایین و متوسط مورد استفاده قرار میگیرد. در این نوع مفصل بندی کابل، دو مایع مختلف با یکدیگر ترکیب میشوند که پس از گذشت 15 دقیقه به حالت سخت، مقاوم، ضد آب و ضد ضربه تبدیل خواهد شد. از این ور، مفصل رزینی معمولا در دریا و زیر زمین استفاده میشود.
روشهای رایج مفصلبندی کابل برق فشار قوی
مفصل بندی کابل برق فشار قوی به طور کلی به سه روش رایج انجام میشود:
1. استفاده از آپارات
روشسنتی و به عبارتی قدیمیترین روش مفصل بندی سیم و کابل، روش آپارات است. برای مفصل بندی به روش آپارات نیازی به تجهیزات خاص و پیشرفتهای ندارید. در این روش ابتدا مقدار مشخصی از روکش سیم را جدا نموده و سیمها را برای موف زدن آماده میکنیم.
- موف زدن بخشی از عملیات مفصل بندی کابل است. در این بخش سر رشته سیمها را درون لولهی استوانهای به نام موف قرار داده و پرس میکنند.
قطر داخلی موف و نیز فشار پرس در این فرایند از اهمیت ویژهای برخوردار است. ابعاد موفها را باید بر اساس قطر رشته سیمها انتخاب نمود و فشار پرس اعمالی نباید به حدی باشد که منجر به قطع شدن سیمها شود.
در روش آپارات مفصلها آببندی نمیشوند. از این رو احتمال نفوذ آب به درون مفاصل افزایش مییابد. از کاستیهای روش آپارات میتوان به مقاومت پایین آن در برابر فشارهای بالای مکانیکی اشاره کرد.
2. استفاده از مفصل حرارتی
برای مفصلبندی حرارتی کابلهای سه رشته، یک ترموفیت سایز بزرگ، سه ترموفیت کوچک و سه عدد موف نیاز خواهد بود. در مفصلبندی کابل برق فشار قوی به شیوهی حرارتی باید مقدار بیشتری از پوشش کابل جدا شود (در مقایسه با روش آپارات).
پس از اتصال موفها به سر سیمها و پرس آن، فیتهای تهیه شده را روی موفها قرار داده و حرارت میدهیم. فیتها در مواجهه با هوای داغ منقبض شده و به موف میچسبند. در مرحلهی بعد، فیت سایز بزرگ را روی ناحیهی اتصال کشیده و حرارت میدهیم.
ابتدا و انتهای مفصل ساخته شده را به کمک چسب عایق نموده و به این روش از نفوذ هرگونه رطوبتی به درون مفصل پیشگیری میشود. روش حرارتی به نسبت با سرعت بیشتری انجام میشود.
اما فیتهای مورد استفاده مقاومت کافی را در برابر آسیبهای مکانیکی فراهم نمیکنند. از این رو در صورت آسیب دیدن مفصل، آب به راحتی به بخشهای مختلف کابل نفوذ کرده و منجر به بروز خسارت خواهد شد.
3. استفاده از مفصل رزینی
در میان روشهای ذکر شده، با اطمینان میتوان گفت مفصل بندی به روش رزینی بهترین روش میباشد. کیفیت عایق بندی کابل و نیز میزان مقاومت آن در برابر آسیبهای احتمالی قابل توجه است.
برای مفصل بندی به این روش ابتدا مواد و وسایل زیر را تهیه کنید؛
• قاب طلق
• درپوش
• چسب رزین
• جداکنندهی فاز کابل
دلیل مفصل بندی در کابلهای فشار قوی، ایجاد یک اتصال امن، مستحکم و غیرقابل نفوذ بین دو کابل است. اتصالی که در مواجهه با رطوبت و آسیبهای مکانیکی به خوبی مقاوم باشد.
بنابراین چسبی که در این فرایند مورد استفاده قرار میگیرد باید استحکام لازم را فراهم نماید. دقت داشته باشید رزین خریداری شده دارای استاندارد و اعتبار مصرف باشد.
در این روش ابتدا با استفاده از موف و یا روشهای دیگر سیمها به یکدیگر اتصال داده میشوند. سپس محل اتصال را در داخل قاب طلق قرار میدهند. از قطعات جدا کنندهی فاز برای ایجاد فاصلهی امن بین کابلها و پیشگیری از بروز نشتی و اتصال جریان استفاده میشود.
در مرحلهی بعد، قسمت فوقانی قاب طلقی را در جای خود قرار داده و چفت میکنند. برای جلوگیری از نشت رزین باید دو طرف قاب را به کمک چسب عایق بندی نمود. در این مرحله چسب را از دریچهی موجود در محفظه ریخته و به آرامی محفظه را تکان میدهند تا هوای حبس شده خارج شود.
پس از پر کردن محفظه، درب آن را ببندید تا خشک شود. قابل ذکر است که برای خشک شدن رزین بین 1 تا 4 ساعت زمان نیاز است. از طرفی میزان رطوبت و دمای هوا نیز در تغییر این زمان تاثیر گذار است. بنابراین برای اطمینان از خشک شدن کامل آن این زمان را در نظر داشته باشید.
رزین مورد استفاده در این روش استحکام و مقاومت بالایی برای مفصل ایجاد نموده و از این رو به عنوان بهترین روش برای مفصل بندی کابلها شناخته میشود.
با این حال برای کابلهای قطور ضخامت مفصل ممکن است دردسر آفرین باشد. به عبارتی، در برخی اماکن که دارای محدودیت فضا هستند، امکان نصب کابلهایی با این ضخامت وجود ندارد.
علاوه بر روشهای مذکور، روش نوین دیگری برای مفصل بندی توسط برخی از شرکتهای تولید کننده ابداع شده است. این روش که در واقع ترکیبی از سه روش پیشین است، تا حدودی نواقص و کاستیهای هریک از روشها را برطرف نموده است.
سوالات متداول مفصل بندی کابل برق فشار قوی
1- انواع مفصل کابل فشار قوی چیست؟
برای اتصال کابل برق فشار قوی به یکدیگر از مفصلهای مختلفی استفاده میشود که هریک از آنها دارای ویژگیها و مزایای خاصی هستند. انواع مفصل برق شامل مفصل حرارتی، مفصل سرد یا کلد و مفصل رزینی است.
2- روش های مفصل بندی کابل برق فشار قوی چیست؟
مفصل بندی کابل برق فشار قوی به طور کلی به سه روش رایج انجام میشود:
- استفاده از آپارات
- استفاده از مفصل حرارتی
- استفاده از مقصل رزینی