رنگ بندی کابل شبکه

کابل شبکه به کابل‌هایی گفته می‌شود که داده‌ها و اطلاعات به کمک آنها در شبکه‌های کامپیوتری منتقل می‌شوند که می‌تواند به صورت محلی (LAN)، شهری (MAN) و یا جهانی (WAN) طراحی ‌شود.

این کابل‌ها برای اتصال دستگاه‌های مختلف مانند سرورها، روترها، سوئیچ‌ها و کامپیوترها استفاده می‌شوند. کاربرد این کابل‌ها در شبکه اینترنت رایج‌ترین مورد استفاده از آنهاست. کابل شبکه در انواع مختلف و با کیفیت‌‌های متنوع معمولاً با دو جنس مس یا فیبر نوری تولید می‌شود.

هر کابل شبکه معمولاً از ۴ زوج سیم یا در واقع ۸ سیم با رنگ‌های مختلف تشکیل می‌شود. در این مقاله به موضوع رنگ‌بندی کابل شبکه و وظیفه رنگ‌های مختلف در آنها می‌پردازیم. اهمیت این موضوع در اتصال سوکت‌ها به کابل شبکه خود را نشان می‌دهد. پیش‌تر به بررسی "رنگ‌ بندی کابل‌ها" پرداخته‌ایم اما امروز قصد داریم که به صورت اختصاصی به ترتیب رنگ بندی کابل شبکه و وظیفه هر رنگ بپردازیم. با زیتون کابل همراه باشید.

بیشتر بخوانید: انواع کابل برق

انواع کابل شبکه

انواع کابل شبکه از لحاظ جنس به کابل مسی و کابل فیبر نوری تقسیم می‌‌شود و از لحاظ کلی به انواع زیر تقسیم می‌شود:

کابل Unshielded Twisted Pairs یا UTP
کابل Twisted Pairs Shielded یا STP
کابل کواکسیال ( Coaxial)
کابل چند جفتی (Multi Pair)

کابل فیبر نوری

وقتی نیاز به انتقال اطلاعات با سرعت بسیار بالا و یا انتقال اطلاعات بین ساختمان‌ها در فواصل دور داشته باشید باید از کابل فیبر نوری استفاده کنید. استفاده از این نوع کابل به دلیل تقاضای جهانی برای افزایش سرعت اینترنت به شدت رو به افزایش است. در مقاله "مقایسه کابل فیبر نوری با کابل کواکسیال" به صورت کامل به بررسی دو کابل فیبرنوری و کابل کواکسیال پرداخته و تفاوت‌های آنها را با هم بررسی کرده‌ایم.

کابل مسی

این کابل‌ها از جنس مس هستند و برای سیم‌کشی‌های شبکه در فواصل کوتاه استفاده می‌شوند. در سیم‌کشی‌های داخل داکت، شبکه‌های کامپیوتری، اتصالات اینترکانکت و ... از کابل مسی استفاده می‌شود. سرعت اینترنت و پهنای باند در این نوع کابل به مقدار سیم استفاده شده در آن بستگی دارد. کابل‌های زوج به هم تابیده (Twistet Pair) و کابل کواکسیال از مهمترین مواردی هستند که از جنس مس ساخته می‌شوند.

کابلUTP

در این نوع کابل‌ که ساده‌ترین نوع از کابل‌های زوج به هم تابیده (Twistet Pair) می‌باشد برای کاهش قیمت آن از هیچ‌گونه روکشی برای محافظت از سیم‌ها استفاده نمی‌شود. این نوع کابل دارای ۸ رشته سیم است که به صورت ۴جفت در کنار هم قرار می‌گیرند و از ۴ رنگ اصلی آبی، نارنجی، قهوه‌‌ای و سبز بهره می‌برند.

کابل STP

این نوع کابل که به صورت شیلد‌دار است جزو کابل‌های زوج به هم‌تابیده است و در نقاطی مورد استفاده قرار می‌گیرد که تأثیرات میدان مغناطیسی و وجود نویز ممکن است باعث کاهش بازدهی کابل‌هایUTP‌ شود.

بنابراین اگر کابل شبکه را برای پوشش فواصل دور نیاز دارید، باید از این نوع کابل تهیه کنید. به همین دلیل است که در شبکه‌های توکن رینگ و Gigabit Ethernet از این نوع کابل استفاده می‌شود. البته این نوع کابل بنا به کاربردهای مختلف دارای ۷ نوع مختلف می‌باشد.

کابل کواکسیال

این نوع کابل اگرچه به نام کابل شبکه شناخته می‌شود ولی برای راه‌اندازی شبکه استفاده نمی‌شود و بیشتر در آنتن‌های دیجیتال یا آنالوگ کاربرد دارد. در داخل کابل کواکسیال یک کانال فیزیکی به کار رفته است که دارای یک هادی فلزی است و با یک عایق و محافظ رسانا پوشانده شده است. ضمناً هسته مسی که در مرکز این کابل استفاده شده است وظیفه انتقال دیتا را به عهده دارد و تحت محافظت لایه‌های خارجی قرار دارد.

وظیفه هر رنگ در کابل شبکه

۸ سیمی که معمولاً در کابل شبکه استفاده می‌شود به صورت ۴ گروه ۲ تایی در کنار هم قرار می‌گیرند که هر جفت آن‌ها به هم پیچیده شده‌اند. هر کدام از ۴ سیم اصلی سبز، آبی، نارنجی و قهوه‌ای به ترتیب با ۴ سیم سبز ـ سفید، آبی-سفید، نارنجی ـ سفید و قهوه‌ای ـ سفید به هم پیچیده می‌شوند و ۴ گروه ۲ تایی را ایجاد می‌کنند.

رنگ اصلی سبز برای ارسال سیگنال مثبت و رنگ فرعی سبز ـ سفید برای انتقال سیگنال منفی استفاده می‌شود و به این ترتیب عمل انتقال داده انجام می شود.

به همین ترتیب رنگ‌های آبی و آبی-سفید برای انتقال صدا، رنگ نارنجی و نارنجی-سفید برای دریافت داده و رنگ قهوه‌ای و قهوه‌ای-سفید به عنوان یک لینک کمکی استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید: کابل nyy چیست؟

استاندارد کابل شبکه

برای سوکت‌زنی در کابل دو نوع استاندارد کابل شبکه A و B‌ وجود دارد. ترتیب رنگ کابل شبکه بعد از سوکت‌زنی در استاندارد A به این صورت است: ۱ـ سفید سبز، ۲ـ سبز، ۳ـ سفید نارنجی، ۴ـ آبی، ۵ـ سفید آبی، ۶ـ نارنجی، ۷ـ سفید قهوه‌ای، ۸ـ قهوه‌ای

در استاندارد نوع A برای سوکت‌زنی از ترتیب بالا استفاده می‌شود که به نام استاندارد T-568A شهرت دارد. ترتیب رنگ‌ها در استاندارد نوع B کمی تفاوت دارد‌ و به نام T-568B معروف است. در این استاندارد فقط رنگ‌های نارنجی و سفید نارنجی جای خود را به ترتیب با رنگ‌های سبز و سفید سبز تعویض می‌کنند. این دو استاندارد در شکل زیر قابل مشاهده هستند:

امروزه استاندارد B بیش از استاندارد A‌ برای سوکت‌زنی در کابل شبکه استفاده می‌شود ولی با این وجود استاندارد نوع A هم هنوز کاربرد دارد.

رنگ‌بندی سوکت شبکه

انواع کابل شبکه از جهت نحوه سوکت‌زنی به دو دسته مستقیم(Straight) و ضربدری (Crossover) تقسیم می‌شود. هر کدام از این کابل‌ها دارای کاربردهای خاصی هستند که در ادامه توضیح خواهیم داد:

کابل مستقیم

در دو سر کابل مستقیم فقط از استاندارد A‌ استفاده می‌شود. در حالت عادی برای اینکه عمل ارسال در یک طرف و عمل دریافت در طرف دیگر کایل انجام شود باید استاندارد کابل در دو طرف متفاوت باشد.

کابل‌ مستقیم زمانی استفاده می‌شود که قرار است یک طرف کابل را به کامپیوتر و طرف دیگر را به وسایل شبکه مانند سوییچ، روتر و هاب وصل کرد. با توجه اینکه در داخل این وسایل، مسیر پورت معکوس می‌شود، نیا به تغییر دوباره در این مسیر وجود ندارد. به طور کلی کابل مستقیم در موارد زیر استفاده می‌شود:

اتصال رایانه به هاب
اتصال رایانه به مودم‌های ADSL‌
اتصال مودم‌های ADSL به هاب

کابل ضربدری

در کابل ضرب‌دری، در دو سر کابل با دو استاندارد متفاوت A و B اقدام به سوکت‌زنی می‌شود. این نوع کابل در زمانی استفاده می‌شود که قرار است دو کامپیوتر به یکدیگر متصل شوند. از آن جایی که همیشه یک طرف ارسال‌کننده و طرف دیگر دریافت‌کننده اطلاعات است باید از دو استاندارد معکوس در دو طرف کابل استفاده شود. از کابل ضربدری معمولاً در موارد زیر استفاده می‌شود:

اتصال مستقیم دو رایانه به همدیگر
اتصال فایروال به مودم روتر
اتصال روتر به رایانه (کابل ضرب‌دری در این فرآیند، وضعیت ارسال کارت شبکه را به وضعیت دریافت روتر متصل می‌کند)