معرفی استانداردهای سیم و کابل در ایران

طبق قواعد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران برای بسیاری از محصولات از جمله سیم و کابل استانداردهایی تعریف شده است. این استانداردها با توجه به کاربرد سیم و کابل تعیین می‌شوند و به کمک آنها می‌توان محصولات تقلبی را از استاندارد تشخیص داد. در صورت استفاده از محصولات غیراستاندارد، احتمال خسارت در حین استفاده از سیم یا کابل بالا خواهد رفت. در این مقاله به معرفی این استانداردها می‌پردازیم.

زیتون کابل انواع کابل باکیفیت و استاندارد را برای مصارف مختلف عرضه می‌کند.

معرفی استانداردهای سیم و کابل

استانداردهای کابل معمولاً از روی حروف و اعدادی که روی سیم هستند مشخص می‌شوند. در ایران استاندارد آلمانی مورد تأیید است که مشخصات سیم و کابل را با حروف انگلیسی بر روی پوشش سیم و کابل نشان می‌دهد. در ادامه توضیح می‌دهیم که هر حرف نشان‌دهنده چیست.

1. حرف اول جنس هادی سیم و کابل را نشان می‌دهد. (N برای جنس مس و NA برای جنس آلومینیوم)

2. حرف دوم جنس عایق سیم‌ها را مشخص می‌کند. (Y نشان‌دهنده جنس پلاستیک و G نشان‌دهنده جنس لاستیک. درصورتی‌که حرفی روی کابل وجود نداشته باشد جنس عایق از کاغذ است).

3. حرف سوم نوع غلاف را نشان می‌دهد. (Y غلاف پلاستیکی، K غلاف سربی و KL غلاف آلومینیومی).

4. حرف چهارم مشخص‌کننده نوع زره سیم و کابل است. (B سیم فولادی و Gb سیم فولاد گالوانیزه).

5. حرف آخر هم جنس پوشش خارجی سیم و کابل را نشان می‌دهد. (Y جنس پلاستیکی و A جنس الیاف گیاهی).

چند مثال از حروف نوشته‌شده بر روی کابل و سیم

NYY: کابل با هادی از جنس مس، عایق و غلاف پلاستیکی. این نوع سیم و كابل برق برای کابل‌کشی زیرزمینی، سیم‌کشی در آب، كانال و محل‌هایی كه احتمال ضربه مکانیکی نباشد کاربرد دارد. ساختار این نوع کابل و سیم به این گونه است که از رشته‌های هادی مسی نرم شده و عایق پی‌وی‌سی تشکیل می‌شود. شکل سطح مقطع هادی این نوع سیم و کابل گرد یا سه‌گوش است. پیش‌تر در زیتون کابل به معرفی کابل قدرت NYY پرداختیم.

NAYY: کابل با هادی از جنس آلومینیوم، عایق و غلاف پلاستیکی.

NGG: کابل با هادی از جنس مس، عایق و غلاف لاستیکی.

NYKB: کابل با هادی از جنس مس، عایق پلاستیک و غلاف سرب و زره فولادی

NYYGb: کابل با هادی از جنس مس، عایق و غلاف پلاستیکی و زره فولاد گالوانیزه

NKBA: کابل با هادی از جنس مس، عایق کاغذی، غلاف سرب، زره فولادی و روپوش خارجی الیاف گیاهی.

اعداد نوشته‌شده بر روی کابل

یک سری اعداد هم بر روی هر کابل و سیم وجود دارد که تعداد رشته درون آن و قطر سطح مقطع هادی کابل را نشان می‌دهند. برای مشخص نمودن یک کابل یا سیم ابتدا تعداد رشته و سپس سطح مقطع هادی ذکر می‌شود.

به‌عنوان‌مثال به این عبارت روی کابل توجه کنید: 35+16×3 NYY . این عبارت نشان می‌دهد که جنس هادی کابل از مس است و عایق و روکش آن از جنس پی‌وی‌سی هستند. این کابل سه هادی به سطح مقطع ۳۵ میلی‌متر مربع برای فازهای اصلی و یک هادی به سطح مقطع ۱۶ میلی‌متر مربع برای نول دارد.

استانداردهای سیم و کابل در ایران

معمولاً یک کد ۱۰ رقمی بر روی بدنه سیم و کابل حک شده که به شرکت تولیدکننده سیم مربوط است. برای اینکه از استاندارد بودن یک سیم مطلع شوید باید به کد ۱۰ رقمی روی سیم و کابل توجه کنید. تمام سیم‌ها و کابل‌ها باید این کد ۱۰ رقمی را داشته باشند وگرنه استاندارد نیستند.

یکی از روش‌هایی که با استفاده از آن می‌توانید از استاندارد بودن سیم و کابل مطمئن شوید این است که کد ۱۰ رقمی حک‌شده روی سیم و کابل را به سامانه پیامکی سازمان ملی استاندارد ایران به شماره ۱۰۰۰۱۵۱۷ ارسال کنید. پاسخ این پیام همان لحظه برای شما ارسال می‌شود و شامل موارد زیر است:

نام محصول
برند محصول
تاریخ تولید
استان محل تولید
شهرستان محل تولید
نوع استاندارد
وضعیت پروانه ساخت

لیست کابل‌های استاندارد

صنایع تولیدی سیم و کابل باید علامت استاندارد را برای محصولات خود از سازمان مربوطه بگیرند. وقتی این کارخانه‌ها استاندارد تولید را دریافت می‌کنند، محصولات آنها در سامانه استاندارد ثبت می‌شوند و در صورت پیامک زدن به این سامانه، اطلاعات محصول را دریافت خواهید کرد. در واقع لیست کابل‌های استاندارد در این سامانه ذخیره و پایش می‌شود. در ادامه استاندارد کابل‌های مختلف را می‌بینیم:

استاندارد کابل افشان

کابل‌های افشان بیشتر در ابزار و وسایل برقی، لوازم منزل و ماشین‌آلاتی که دوشاخه آن‌ها به‌طور ثابت به کابل نصب می‌شود، کاربرد دارند. کابل افشان دارای استاندارد بین‌المللی IEC 5260227 یا استاندارد ملی ایران به شماره ISIRI(607)52 می‌باشد. ولتاژ اسمی کابل افشان هم 300/300 ولت در نظر گرفته می‌شود.

استاندارد کابل مفتولی

کابل مفتولی که با عنوان کابل خشک یا کابل نصب ثابت نیز شناخته می‌شود معمولاً در مکان‌های صنعتی و همچنین برای سیم‌کشی داخل ساختمان کاربرد دارد. این کابل‌ها را می‌توان در محیط‌های خشک، مرطوب و خیس و همچنین مکان‌های روباز و سربسته استفاده کرد. امکان استفاده از کابل مفتولی در دیوارهای آجری و بتن هم وجود دارد.

کابل مفتولی دارای استاندارد بین‌المللی 60227 IEC 10 یا استاندارد ملی ایران به شماره ISIRI(607)10 می‌باشد. ولتاژ اسمی این کابل هم 500/300 ولت است.

استانداردهای مربوط به تأسیسات برقی

استانداردهایی وجود دارند که محصولات الکتریکی و برقی در دسته‌بندی آن‌ها قرار می‌گیرند. زمانی که برای اطمینان از استاندارد بودن کابل و سیم، اعداد روی بدنه آن‌ها را به سامانه پیامکی ملی استاندارد ایران می‌فرستید باید بدانید که نوع استانداردی که برای شما در جواب ارسال می‌شود به چه معناست؟ در ادامه لیستی از استانداردهای موجود را برای شما بیان می‌کنیم:

1. IEC 60050/DIN VDE 0289

استاندارد کابل‌ها، سیم‌ها و کابل‌های انعطاف‌پذیر برای استفاده در تأسیسات قدرت

2. HD 186, HD308, HD 402, IEC 60446, DIN VDE 0293

استاندارد کابل‌های انعطاف‌پذیر برای استفاده در تأسیسات قدرت با ولتاژ اسمی تا 1000 ولت

3. HD 3836, IEC 60228, DIN VDE 0295

استاندارد هادی کابل‌ها، سیم‌ها و کابل‌های انعطاف‌پذیر برای استفاده در تأسیسات قدرت

4. HD 21, IEC 60227, DIN VDE 281

استاندارد کابل‌های PVC، سیم‌ها و کابل‌های انعطاف‌پذیر برای استفاده در تأسیسات قدرت با ولتاژ اسمی 450/750 ولت

5. DIN VDE 0250

استاندارد کابل‌ها، سیم‌ها و کابل‌های انعطاف‌پذیر برای استفاده در تأسیسات قدرت

6. HD 22, IEC 60245, DIN VDE 282

استاندارد کابل‌های عایق شده با لاستیک با ولتاژهای اسمی تا 450/750 ولت